Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych przedstawił opinię co do zarysu koncepcji umów procesowych w postępowaniu cywilnym, wskazującej na potrzebę przeorientowania przepisów prawa cywilnego procesowego, odnoszących się w szczególności do rozpoznawania spraw gospodarczych, w celu wypracowania konstrukcji sprzyjających sprawności i efektywności tego rodzaju postępowań.
W stanowisku wyrażono aprobatę podstawowego przesłania przedstawionej propozycji, jednakże wskazano na wątpliwości w zakresie tezy leżącej u jej podstaw, zgodnie z którą sporządzanie opinii przez podmioty wyznaczone przez sąd może wpływać negatywnie na stopień zaufania stron do wiedzy bądź rzetelności biegłego, a przez to sprzyjać kwestionowaniu opinii, do czego każda ze stron jest uprawniona. Zdaniem Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP, teza taka niewłaściwie kładzie akcenty dotyczące statusu i wartości dowodowej opinii biegłego sądowego, poprzez umniejszenie jej wartości, a jednocześnie przypisanie nadmiernych walorów tzw. prywatnej ekspertyzie. W opinii podkreślono, że pozytywne efekty tego rodzaju konstrukcji można uzyskać jedynie wtedy, gdy wprowadzi się równocześnie jeszcze inne rozwiązania usprawniające przebieg postępowania dowodowego, np. jego harmonogram.
W opinii zwrócono uwagę, że postulowane zmiany mogą stanowić kolejny instrument przeciwdziałania przewlekaniu postępowania, jak również zapobiegać czynnościom stron sprzecznych z art. 3 k.p.c. Zaznaczono jednak, iż powodzenie realizacji tej koncepcji zależy od postanowień szczegółowych, które z jednej strony zabezpieczą interesy stron (w szczególności słabszych), a z drugiej nie zaprzepaszczą potencjału umów procesowych jako elementu usprawniającego postępowanie.
Opinia została opracowana w ramach prac Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych.