Powązkowska 15 01-797 Warszawa


  Kontakt : +48 22 300 86 40

All Posts Tagged: trybunał konstytucyjny

0

KRRP o projekcie PSL dotyczącym zmian w ustawie o TK

Zamieszczone przez

KRRP przedstawiła opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wniesionego przez grupę posłów PSL (druk Nr 569).

Projekt zawiera przede wszystkim propozycję wprowadzenia regulacji mającej na celu zmianę sposobu wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego co najmniej kwalifikowaną większością 2/3 głosów. Ponadto projektodawcy proponują ustawowe rozwiązanie spornej sytuacji powstałej w 2015 roku, związanej z obsadzeniem stanowisk sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Dodatkowo projekt zawiera propozycje uregulowania kolejności rozpoznawania spraw, a także trybu wyznaczania przewodniczącego składu, sędziego sprawozdawcy oraz składu orzekającego. Zaproponowane rozwiązania odnoszą się także do kwestii ustanowienia wyjątku od zasady ostateczności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, a także zmiany trybu ogłaszania przyszłych orzeczeń oraz orzeczeń, które nie zostały dotychczas ogłoszone.

W opinii wskazano, że regulacja przewidująca wybór sędziów TK większością co najmniej 2/3 głosów w obecności połowy ustawowej liczby posłów znacznie utrudni procedurę wyboru sędziów i należy ją ocenić jako dysfunkcjonalną.

Proponowane rozwiązanie spornej sytuacji związanej z wyborem w dniu 8 października 2015 r. sędziów TK, którzy nie złożyli wobec Prezydenta RP ślubowania oraz z wyborem w dniu 2 grudnia 2015 r. sędziów TK, od których Prezydent RP odebrał ślubowanie poprzez ich przejście w stan spoczynku lub alternatywnie zrzeczenie się urzędu w terminie 2 tygodni od dnia wejścia w życie nowelizacji budzi zastrzeżenia z punktu widzenia konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziów i wynikającej z niej zasady ich nieusuwalności. W opinii podniesiono, że przyjęcie dopuszczalności ustawowego pozbawienia stanowisk sędziowskich sędziów TK, prowadziłoby do niekonstytucyjnego przyznania władzy ustawodawczej kompetencji do wpływania na odrębną i niezależną władzę sądowniczą.

Pozytywnie co do zasady została oceniona propozycja wyłaniania składu orzekającego TK, przewodniczącego składu oraz sędziego sprawozdawcy według kolejności alfabetycznej. Wskazano jednak na zasadność uzupełnienia tej regulacji o rozwiązania umożliwiające odstąpienie od przedmiotowej zasady w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

W opinii podniesiono, że wprowadzenie wyjątku od zasady ostateczności orzeczeń TK polegającego na tym, że w niektórych kategoriach spraw Sejm mógłby większością 2/3 głosów wnioskować do TK o ponowne rozpatrzenie sprawy pod warunkiem, że wyszły na jaw nowe okoliczności, nieznane Trybunałowi w momencie orzekania jest niezgodne z art. 190 ust. 1 in fine Konstytucji według którego orzeczenia TK są ostateczne.

Z aprobatą odniesiono się do samej koncepcji przekazania obowiązku ogłaszania orzeczeń TK Prezesowi TK, ale wskazano, że uregulowanie to musi być bardziej szczegółowe i precyzyjne.

Opinia została opracowana w ramach prac Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych.

Opinia OBSiL KRRP z dnia 6 czerwca 2016 r. o poselskim projekcie ustawy o zmianie do projektu ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym złożonym przez grupę posłów PSL (druk Nr 569)

/fot. By Adrian Grycuk – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46587031/

Czytaj więcej
0

KRRP o projekcie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym

Zamieszczone przez

KRRP przedstawiła opinię o poselskim projekcie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk sejmowy nr 558). Zaopiniowany projekt nie ma charakteru nowelizacji, lecz stanowi propozycję nowej ustawy, w sposób całkowity regulującej organizację i tryb funkcjonowania Trybunału. W opinii ustosunkowano się jedynie do tych elementów projektu, które budzą największe wątpliwości. Dotyczą one dwóch podstawowych zagadnień, związanych z organizacją i funkcjonowaniem Trybunału tj. rozwiązań proponowanych w odniesieniu do statusu sędziów Trybunału oraz procedury rozpatrywania spraw zawisłych przed TK.

Negatywnie oceniono propozycję ujętą w art. 10 ust. 2 projektu, zgodnie z którą stwierdzenie wygaśnięcia mandatu sędziego TK w przypadku skazania go prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym na karę usunięcia ze stanowiska miałoby być uzależnione od uprzedniej zgody Prezydenta RP wyrażonej w formie postanowienia, na wniosek Zgromadzenia Ogólnego, skierowany do Prezydenta RP w postaci uchwały. Konstrukcja ta jest bowiem niezgodna z zasadą podziału i równowagi władz, zasadą odrębności i niezależności sądów i trybunałów, zasadą niezawisłości sędziów TK, a także podważa zasadę sądowego rozpatrywania spraw.

Zastrzeżenia skierowano również w stosunku do regulacji przewidzianych w art. 25 ust. 1 pkt 1 lit. e i f, a także art. 37 ust. 2 i 3 projektu w zakresie w jakim przewidują one: ukształtowanie pełnego składu Trybunału na poziomie przekraczającym 2/3 ogólnej liczby sędziów; orzekanie przez Trybunał w pełnym składzie w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy o TK, podczas gdy w przypadku wszystkich innych ustaw jako zasadę projekt przyjmuje orzekanie przez TK w składzie 7 sędziów; poszerzenie katalogu przypadków, w których TK zobligowany byłby do orzekania w pełnym 11-osobowym składzie o bliżej niesprecyzowaną kategorie spraw „o szczególnej zawiłości”; kompetencję Prezydenta RP i Prokuratora Generalnego do inicjowania postępowania TK w pełnym składzie w terminie 60 dni od przekazania przez Prezesa TK informacji o wpłynięciu wniosku; obowiązek rozpatrywania przez TK spraw, a także wyznaczanie terminów rozpraw z uwzględnieniem kolejności ich wpływu oraz umocowanie Prezydenta do wnioskowania o wyznaczenie terminu rozprawy z pominięciem kolejności wpływu spraw.

Negatywnie oceniono także rozwiązanie zawarte w art. 60 ust. 1 projektu przewidujące, że rozprawa nie może odbywać się wcześniej niż po upływie 60 dni od doręczenia zawiadomienia o jej terminie. Zestawienie tej regulacji ze wskazanym wyżej przepisem przewidującym dla Prezydenta RP i Prokuratora Generalnego również 60 dniowy termin na zwrócenie się o rozpoznanie sprawy „szczególnie zawiłej” w pełnym składzie, wskazuje, że Trybunał może wyznaczyć rozprawę nie wcześniej niż po upływie 60 dni od dnia przekazania przez Prezesa TK informacji o wpłynięciu wniosku, a w efekcie rozprawa będzie mogła się odbyć nie wcześniej niż po upływie 120 dni od tej daty. Z dezaprobatą odniesiono się również do konstrukcji zawartej w art. 60 ust. 6 in fine projektu, zgodnie z którym nieobecność prawidłowo zawiadomionego Prokuratora Generalnego lub jego przedstawiciela miałaby wstrzymywać możliwość rozpoznania sprawy we wszystkich przypadkach, gdy z przepisów wynika jego obowiązek uczestnictwa w rozprawie. Wskazano, że stanowi to zbyt daleko posuniętą ingerencję organów władzy wykonawczej w sferę funkcjonowania TK, a przepis ten mógłby stanowić narzędzie obstrukcji prac TK, co jest niezgodne z zasadą podziału władz, równowagi władz, niezależności Trybunału, jak również zasadą praworządności, na straży której stoi właśnie Prokurator Generalny.

Uwagi zgłoszone zostały także w stosunku do art. 68 ust. 2 projektu w zakresie wyłączeń od zasady orzekania zwykłą większością głosów, jak również stwierdzono jednoznacznie, że przyjęcie formuły orzekania przez Trybunał w oparciu o jakąkolwiek większość inną niż określona w art. 190 ust. 5 Konstytucji i art. 68 ust. 1 projektu stanowi naruszenie Konstytucji.

W opinii jako wątpliwe, z punktu widzenia wynikających z zasady demokratycznego państwa prawnego, zasad poprawnej legislacji oraz odpowiedniego vacatio legis, oceniono nadto normy intertemporalne zawarte w przepisach art. 82, art. 83 ust. 1 i art. 85 projektu.

Opinia OBSiL KRRP z dnia 3 czerwca 2016 r. o poselskim projekcie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk sejmowy nr 558)

/fot. By Adrian Grycuk – Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46587031/

Czytaj więcej
0

Trybunał Konstytucyjny odmówił rozpatrzenia wniosku NRA w sprawie zmian dotyczących uprawnień radców prawnych do występowania w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym

Zamieszczone przez

1 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 13, poz. 1247). Zasadniczo zmieniała ona nie tylko model procesu karnego, ale wpłynęła także na rynek usług prawniczych. W związku z tą nowelizacją radcowie prawni (nowy art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych) mogą świadczyć pomoc prawną polegającą na występowaniu przez radcę prawnego w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe pod warunkiem, że nie pozostaje on w stosunku pracy. Zakaz zatrudnienia nie dotyczy jednak pracowników naukowych i naukowo- dydaktycznych.

Zmianę wprowadzono w interesie publicznym i doprowadziła ona do uporządkowania rynku usług prawniczych, zrównując w zasadzie zakres uprawnień radców prawnych i adwokatów. Był to efekt aktywnego uczestnictwa przedstawicieli Krajowej Rady Radców Prawnych oraz ekspertów Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP w procesie legislacyjnym. Przeciwna rozszerzeniu kompetencji radców prawnych była natomiast od samego początku Adwokatura.

Po uchwaleniu nowelizacji, a jeszcze przed wejściem nowych przepisów w życie, Naczelna Rada Adwokacka złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności:

  • 6 ust. 1 i art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych z art. 17 ust. 1 Konstytucji w zakresie w jakim ograniczają wpływ samorządu adwokackiego na sprawowanie pieczy nad należytym występowaniem w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe,
  • 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych z art. 32 ust. 1 Konstytucji poprzez to, że pozwala radcom prawnym na łączenie stosunku pracy z innymi formami wykonywania przez nich zawodu prawniczego w sprawach innych niż występowanie w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe oraz
  • 6 ust. 1 i art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych oraz art. 82 k.p.k. z art. 42 Konstytucji przez to, że dopuszczają występowanie przez radcę prawnego w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.

We wniosku NRA podniesiono między innymi, że wprowadzone nowelizacją z 27 września 2013 r. przepisy pogarszają atrakcyjność zawodu adwokata w porównaniu z zawodem radcy prawnego ze względu na to, że radca prawny może łączyć pozostawanie w stosunku pracy ze świadczeniem pomocy prawnej we wszystkich innych sprawach oprócz występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, pogarszają sytuację zawodową adwokatów specjalizujących się w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe wskutek zwiększenia liczby osób uprawnionych do pełnienia roli obrońcy, a ponadto pogarszają też sytuację zawodową adwokatów specjalizujących się w innych sprawach wskutek wzrostu liczby prawników uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej w tych sprawach w związku z możliwością ich prowadzenia przez prawników zatrudnionych na umowę o pracę i eliminują dotychczasową wyłączność adwokatów do występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.

Wniosek NRA wpłynął do TK w dniu 24 kwietnia 2015 r.

Polemika samorządu radcowskiego ze stanowiskiem Adwokatury w kwestii poszerzenia uprawnień radców prawnych prowadzona była nie tylko w toku procesu legislacyjnego, ale również po skierowaniu wzmiankowanego wniosku do TK, m.in. w prasie ogólnopolskiej. Wypowiedzi prasowe osób związanych z Ośrodkiem Badań, Studiów i Legislacji KKRP były często odpowiedzią (np. w GP z 15.12.2015 r. pt. „Czy adwokat jest synonimem obrońcy”, autorstwa prof. S. Patyry) na zbyt ostre w swoim tonie publiczne wypowiedzi pełnomocników NRA w postępowaniu przed TK.

(http://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/911095,adwokat-synonimem-obroncy.html)

Postanowieniem z dnia 24 września 2015 r. TK odmówił nadania wnioskowi NRA dalszego biegu. W ramach wstępnej kontroli skargi Trybunał Konstytucyjny stwierdził brak czynnej legitymacji NRA do wystąpienia w tej sprawie do TK, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie brakiem bezpośredniego związku kwestionowanych przez adwokaturę przepisów z wykonywaniem zawodu adwokata.

W zażaleniu z dnia 6 października 2015 r. NRA wniosła o „uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i skierowanie sprawy do rozpoznania na rozprawie w pełnym zakresie objętym wnioskiem”.

Trybunał Konstytucyjny w dniu 23 grudnia 2015 r. postanowił nie uwzględnić zażalenia NRA. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że rozszerzenie podmiotów uprawnionych do występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe stanowi wyłączną kompetencję ustawodawcy. To ustawodawca, tworząc poszczególne samorządy zawodowe, jest uprawniony do określenia zakresu pieczy nad wykonywaniem poszczególnych zawodów, w tym również do przyznania nowych uprawnień określonej grupie zawodowej.

[pdf-embedder url=”/wp-content/uploads/2016/01/Postanowienie-TK-z-23.12.2015-1.pdf”]

Rozstrzygnięcie to ostatecznie kończy postępowanie przed TK zainicjowane przez NRA i spór jaki się tlił z tego właśnie powodu pomiędzy samorządami prawniczymi.

Czytaj więcej
0

Opinia amicus curiae dla Trybunału Konstytucyjnego

Zamieszczone przez

W opinii przekazanej Trybunałowi Konstytucyjnemu w dniu 7 grudnia 2015 KRRP wskazała na niezgodność z Konstytucją ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz niektórych przepisów w niej zawartych.

Do prezentowania opinii KRRP na rozprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym upoważnieni są Wiceprezes KRRP r. pr. dr hab. prof. nadzw. Arkadiusz Bereza oraz r. pr. prof. nadzw. Sławomir Patyra.

Opinia a.c. KRRP sygn. akt K 35/15

Wcześniej Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych, r.pr. Dariusz Sałajewski, działając w jej imieniu, zwrócił się 3 grudnia b.r. do Trybunału Konstytucyjnego z propozycją przedstawienia opinii amicus curiae w sprawie połączonych wniosków grupy posłów, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Sądownictwa i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego – o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 1 pkt 4 i 6 oraz art. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 137a ustawy o TK oraz art. 2 ustawy o zmianie ustawy o TK, Konwencją o ochronie praw człowieka oraz podstawowych wolności i Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych – sygn. akt K 35/15.

Sprawa ta dotyczy nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 19 listopada b.r., a opinia amicus curiae ma wesprzeć Trybunał we wszechstronnym wyjaśnieniu i rozstrzygnięciu sprawy, która zostanie rozpatrzona w dniu 9 grudnia b.r.

W uzasadnieniu złożonej propozycji Prezes Sałajewski wskazał, że funkcjonowanie samorządu radców prawnych, wykonujących zawód zaufania publicznego, ma swoje źródło w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a Krajowa Rada Radców Prawnych w sposób szczególny skupia swoje zainteresowanie na Ustawie Zasadniczej oraz na ustroju i funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego, który jest gwarantem jej nienaruszalności. Wskazał również na budzącą zaniepokojenie możliwość naruszenia zasady niezawisłości Sędziów Trybunału.

Wnioskodawcami w sprawie są, między innymi, Krajowa Rada Sądownictwa oraz Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, z którymi Krajowa Rada Radców Prawnych współdziała w kształtowaniu i stosowaniu prawa.

W odpowiedzi na propozycję, przesłanej 4 grudnia b.r., Trybunał zwrócił się z prośbą o przedstawienie opinii w przedmiotowej sprawie.

r. pr. Stefan Mucha

Czytaj więcej