Opiniowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, dokonuje szerokiej nowelizacji ustawy (dalej jako uPUSP), niemniej jednak odnosi się przede wszystkim do materii dotyczącej zmiany modelu powoływania prezesów oraz wiceprezesów sądów, zmierzającego w kierunku zwiększenia wpływu ministra sprawiedliwości na obsadę tych stanowisk i wprowadzenia nowych narzędzi nadzoru zewnętrznego oraz wewnętrznego nad działalnością administracyjną sądów. Dodatkowo projektowana regulacja ma na celu wprowadzenie oraz nadanie rangi zasady ustrojowej rozwiązaniu losowego przydziału spraw sędziom, co w zamyśle i założeniach projektodawcy miałoby spowodować równe obciążenia sędziów przydzielanymi sprawami.

Wskazane powyżej aspekty nowelizacji stały się zasadniczym przedmiotem niniejszego stanowiska. Pozostałych, zawartych w opiniowanej ustawie, propozycji postulowanych przez projektodawców rozwiązań legislacyjnych – pomijając aspekt ich trafności dla usprawnienia funkcjonowania sądownictwa – nie sposób oceniać pod kątem zgodności z Konstytucją RP, a jedynie recenzować ich racjonalność z punktu widzenia pragmatyki funkcjonowania sądów, która bez wątpienia wymaga reformy zmierzającej do usprawnienia działania wymiaru sprawiedliwości. Niemniej jednak wprowadzanie owych zmian powinno koncentrować się raczej na zapewnieniu dostępu do sądów podmiotom zwracającym się o udzielenie ochrony w ramach realizacji konstytucyjnego prawa do sądu, nie zaś oscylować wokół stworzenia mechanizmów gwarantujących zapewnienie władzy wykonawczej wpływu – jak się to jawi na gruncie opiniowanego projektu, niczym nie ograniczonego – na personalną obsadę wszelkich funkcji zarządczych w sądach na stanowiskach ich dyrektorów, co już nastąpiło i prezesów, co jest przedmiotem projektu analizowanej nowelizacji.

W załączeniu poniżej publikujemy stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1491) w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu Podkomisji Nadzwyczajnej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka po posiedzeniu z dnia 30 maja 2017 r.

Stanowisko OBSiL z 31.05.2017 r. do projektu ustawy o zm. ustawy PSP