Powązkowska 15 01-797 Warszawa
Kontakt : +48 22 300 86 40
W załączeniu poniżej publikujemy Stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej (dalej: s.c.u.) oraz niektórych innych ustaw (druk nr 119).
Stanowisko z 28.12.2015 r. do projektu zmian ustawy o służbie cywilnej
W opinii przekazanej Trybunałowi Konstytucyjnemu w dniu 7 grudnia 2015 KRRP wskazała na niezgodność z Konstytucją ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz niektórych przepisów w niej zawartych.
Do prezentowania opinii KRRP na rozprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym upoważnieni są Wiceprezes KRRP r. pr. dr hab. prof. nadzw. Arkadiusz Bereza oraz r. pr. prof. nadzw. Sławomir Patyra.
Opinia a.c. KRRP sygn. akt K 35/15
Wcześniej Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych, r.pr. Dariusz Sałajewski, działając w jej imieniu, zwrócił się 3 grudnia b.r. do Trybunału Konstytucyjnego z propozycją przedstawienia opinii amicus curiae w sprawie połączonych wniosków grupy posłów, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Sądownictwa i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego – o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 1 pkt 4 i 6 oraz art. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 137a ustawy o TK oraz art. 2 ustawy o zmianie ustawy o TK, Konwencją o ochronie praw człowieka oraz podstawowych wolności i Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych – sygn. akt K 35/15.
Sprawa ta dotyczy nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 19 listopada b.r., a opinia amicus curiae ma wesprzeć Trybunał we wszechstronnym wyjaśnieniu i rozstrzygnięciu sprawy, która zostanie rozpatrzona w dniu 9 grudnia b.r.
W uzasadnieniu złożonej propozycji Prezes Sałajewski wskazał, że funkcjonowanie samorządu radców prawnych, wykonujących zawód zaufania publicznego, ma swoje źródło w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a Krajowa Rada Radców Prawnych w sposób szczególny skupia swoje zainteresowanie na Ustawie Zasadniczej oraz na ustroju i funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego, który jest gwarantem jej nienaruszalności. Wskazał również na budzącą zaniepokojenie możliwość naruszenia zasady niezawisłości Sędziów Trybunału.
Wnioskodawcami w sprawie są, między innymi, Krajowa Rada Sądownictwa oraz Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, z którymi Krajowa Rada Radców Prawnych współdziała w kształtowaniu i stosowaniu prawa.
W odpowiedzi na propozycję, przesłanej 4 grudnia b.r., Trybunał zwrócił się z prośbą o przedstawienie opinii w przedmiotowej sprawie.
r. pr. Stefan Mucha
W załączeniu poniżej publikujemy zestawienie zmian w ustawie o radcach prawnych uchwalonych w latach 2013-2015.
Zmiany w ustawie o radcach prawnych uchwalone w latach 2013-2015
W załączeniu poniżej publikujemy pismo Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie zmiany rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 27 maja 2015 r. w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy z urzędu.
W załączeniu poniżej publikujemy pismo z 30 lipca 2015 r. dotyczące propozycji wprowadzenia zmiany do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 maja 2015 r. w sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z pomocy obrońcy z urzędu w zakresie rezygnacji ze wskazywania adresu zamieszkania radcy prawnego.
Dnia 15 lipca br. na dwóch posiedzeniach komisji senackich – posiedzeniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej procedowana była uchwalona przez Sejm ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej i edukacji prawnej społeczeństwa.
W obu posiedzeniach ze strony KRRP udział wziął Wiceprezes Arkadiusz Bereza. Po raz kolejny zajął on krytyczne stanowisko wobec wprowadzonej do projektu – w porównaniu z pierwotnym przedłożeniem rządowym – zmiany w zakresie dopuszczenia do świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej w ramach punktów prowadzonych przez organizacje pozarządowe tzw. magistrów prawa z trzyletnim doświadczeniem, wskazując że regulacja taka jest szkodliwa przede wszystkim dla beneficjentów nieodpłatnej pomocy prawnej. Uchwalona ustawa odmawia im bowiem prawa do otrzymania nieodpłatnej pomocy prawnie finansowanej z budżetu państwa na takim samym – profesjonalnym poziomie, doprowadzając do ich dyskryminacji ze względu na podmiot udzielający pomocy w ramach systemu. Przyjęcie takie rozwiązania grozi dekompozycją całego systemu nieodpłatnej pomocy prawnej.
Wiceprezes podkreślił ponadto, że nieporozumieniem jest wymaganie od osoby ubiegającej się o uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej składania przed jej otrzymaniem szeregu oświadczeń, w tym o tym, że jest ona świadoma, że pomocy prawnej udziela jej osoba niebędąca radcą prawnym czy adwokatem, a więc nie związana obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej i nie ponosząca odpowiedzialności odszkodowawczej, z wyjątkiem winy umyślnej. Ponadto wskazał, że ustawa nie zawiera jakichkolwiek zobiektywizowanych i sprawdzalnych kryteriów dopuszczenia to udzielania pomocy prawnej magistrów prawa z 3-letnim doświadczeniem w wykonywaniu wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej, a konstrukcja taka rodzi wątpliwości co do zgodności przedmiotowej ustawy z Konstytucją.
W związku z powyższym zaproponowana została poprawka do ust. 3 art. 11, która wyłącza z kręgu podmiotów uprawnionych do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej w punktach prowadzonych przez organizację pozarządowe „magistrów prawa z doświadczeniem”, pozostawiając jednocześnie możliwość świadczenia w nich takiej pomocy przez doradców podatkowych w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W dniu 13 lipca br. w Ministerstwie Sprawiedliwości odbyło się kolejne spotkanie grupy eksperckiej, utworzonej dla przygotowania projektów nowych rozporządzeń w sprawach opłat za czynności radców prawnych i adwokatów. W posiedzeniu Krajową Radę Radców Prawnych reprezentowali wiceprezesi KRRP – Arkadiusz Bereza i Zbigniew Pawlak oraz współpracownicy kierownika Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP – dr Przemysław Mijal i dr Marcin Sala – Szczypiński. Naczelną Radę Adwokacką reprezentowali sekretarz NRA – Rafał Dębowski i skarbnik NRA – Mirosława Pietkiewicz.
W czasie spotkania omówiono przedłożone kilka dni wcześniej przez Ministerstwo Sprawiedliwości materiały robocze w sprawach opłat za czynności radców prawnych i adwokatów, których wejście w życie proponuje się nie później niż 1 stycznia 2016 r. Pierwsza wersja projektu rozporządzenia w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu została poddana krytycznej analizie ze strony reprezentantów samorządów prawniczych. Przedstawiciele obu samorządów zgłosili szereg uwag i wniosków do proponowanych rozwiązań, które zostaną obecnie poddane analizie przez resort. Mniej emocji wzbudził mechanizm w sprawie określenia opłat za czynności radcowskie, jeżeli stronę reprezentuje pełnomocnik z wyboru, gdyż oparty był w dużej części na przedłożonych Ministrowi Sprawiedliwości projektach opracowanych przez KRRP i NRA. W czasie spotkania zgodnie podnoszono, że oba środowiska oczekują przede wszystkim urealnienia niezmienianych od 13 lat stawek opłat. Dyskusja nad bardziej szczegółowymi rozwiązaniami w tej mierze będzie uzależniona od stanowiska Ministra Sprawiedliwości, któremu reprezentanci resortu przedstawią plon dzisiejszej dyskusji w najbliższych dniach.
Kolejne spotkanie grupy eksperckiej zaplanowano w przyszłym tygodniu (22 lipca 2015 r.).