Powązkowska 15 01-797 Warszawa


  Kontakt : +48 22 300 86 40

Kategoria: Aktualności

0

Posiedzenie komisji senackich w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw

Zamieszczone przez

W dniu 26 stycznia 2016 r. w godzinach popołudniowych odbyło się wspólne posiedzenie trzech komisji senackich, tj. Komisji Obrony Narodowej, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.

Obecny na posiedzeniu przedstawiciel Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych zwrócił uwagę na konieczność wprowadzenia do projektu ustawy zmian, gwarantujących osobom zobowiązanym do zachowania tajemnicy zawodowej (m.in. tajemnicy radcy prawnego, adwokackiej) możliwości złożenia zażalenia na postanowienie w przedmiocie zgody na wykorzystanie w postępowaniu karnym materiałów objętych tą tajemnicą. Proponowana przez OBSiL poprawka została przejęta przez jednego z senatorów.

Przedstawiciel Ośrodka wskazał na konieczność zapewnienia w toku czynności operacyjnych co najmniej takich samych standardów jak te, które obowiązują w ramach postępowania karnego, na co zwracał uwagę też Trybunał Konstytucyjny w Wyroku 23/11 stanowiącym przyczynę podjęcia prac nad nowelizacjami ustaw regulujących działalność służb.

Ostatecznie projekt został przyjęty w wersji bez poprawek, niemniej jednak nie jest wykluczone zgłoszenie ich w tzw. formie wniosków mniejszości.

Czytaj więcej
0

Wysłuchanie obywatelskie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw

Zamieszczone przez

W dniu 26 stycznia 2016 r. odbyło się wysłuchanie obywatelskie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Wziął w nim udział m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich, a także przedstawiciele samorządów zawodów prawniczych oraz organizacji społecznych. Na wysłuchaniu obywatelskim obecny był także przedstawiciel Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych, który zabierając głos przedstawił i uzasadnił opracowane przez OBSiL i przekazane parlamentarzystom w toku prac legislacyjnych propozycje poprawek zmierzających do zapewnienia należytej ochrony tajemnicy zawodowej radcy prawnego w informacjach pozyskanych w toku czynności operacyjnych.

Czytaj więcej
0

Stanowisko dotyczące art. 12 projektu ustawy – Prawo o prokuraturze dotyczącego upubliczniania informacji o toczących się postępowaniach karnych

Zamieszczone przez

W ramach prac związanych z bieżącym opiniowaniem przez Krajową Radę Radców Prawnych projektów ustaw, w Ośrodku Badań, Studiów i Legislacji sporządzone zostało stanowisko dotyczące projektu ustawy – Prawo o prokuraturze (druk sejmowy nr 162), w zakresie projektowanego art. 12.

Zgodnie z powołanym przepisem, Prokurator Generalny, Prokurator Krajowy lub inni upoważnieni przez nich prokuratorzy mogliby przedstawić organom władzy publicznej, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach także innym osobom, informacje dotyczące działalności prokuratury, w tym także informacje dotyczące konkretnych spraw, jeżeli informacje takie mogłyby być istotne dla bezpieczeństwa państwa i jego prawidłowego funkcjonowania. Jednocześnie Prokurator Generalny oraz kierownicy jednostek organizacyjnych prokuratury mogliby przekazać mediom osobiście, lub upoważnić w tym celu innego prokuratora, informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego lub dotyczące działalności prokuratury, z wyłączeniem informacji niejawnych, mając na uwadze ważny interes publiczny. Realizacja tych uprawnień nie wymagałaby przy tym  uzyskania zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

Z przygotowanej w Ośrodku analizy wynika, że opiniowany przepis pozwalałby w praktyce na ograniczenie tajności postępowania przygotowawczego, bowiem możliwość przekazywania informacji miałaby dotyczyć nie tylko ogólnie rozumianej działalności prokuratury, lecz także „konkretnych spraw”, przez co należy rozumieć również postępowania przygotowawcze. O ile bowiem ograniczenia takie mogą być uzasadnione, to projektowany przepis idzie w tym zakresie zbyt daleko. Przede wszystkim nie został on bowiem należycie określony. Podstawy udzielania informacji winny być w miarę możliwości precyzyjne, czego projekt nie zapewnia operując pojęciami nieokreślonymi w zakresie tych przesłanek tj. „bezpieczeństwa państwa”, a zwłaszcza „ prawidłowego funkcjonowania państwa”.

Uwagę ekspertów OBSiL zwróciła również treść uzasadnienia projektu, w którym stwierdzono, że w wypadkach ujawniania informacji o których mowa powyżej, nie będzie miał zastosowania art. 156 § 5 kodeksu postępowania karnego. Prokurator Generalny lub upoważniony przez niego prokurator nie ponosiliby więc odpowiedzialności cywilnej i majątkowej za przekazanie rzetelnych i zgodnych z poczynionymi ustaleniami informacji.

W stanowisku podano także w wątpliwość brak konieczności uzyskania zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze. Projektowany przepis nie mówi bowiem o tym, czy wymagane jest choćby poinformowanie go o przekazaniu informacji.

Wskazano również, że nieostre jest dziś pojęcie „mediów”, a tym samym jego użycie wydaje się niezręczne. Jednak możliwość przekazywania mediom tego rodzaju informacji wydaje się być sama w sobie dyskusyjna, tym bardziej, że kryterium jest niezwykle ocenne, gdyż stanowi je „ważny interes publiczny”.

W podsumowaniu stanowiska OBSiL wskazuje się na zbyt ogólnikową, niejasną, operującą nieostrymi pojęciami konstrukcję projektowanego przepisu, który nie może stanowić podstawy do ingerencji w sferę konstytucyjnie zagwarantowanej sfery praw i wolności obywatelskich, gdyż działania oparte na nim będą cechowały się dowolnością ze strony uprawnionego. Podkreślono także, że dawałby on możliwość bezkarnego naruszenia dobrego imienia dowolnie wskazanego człowieka. Tym samym zgłoszono postulat wykreślenia art. 12 z przedmiotowego projektu, ewentualnie konieczność jego gruntownego przeredagowania z uwzględnieniem przedstawionych uwag.

Dnia 22 stycznia 2016 r. stanowisko OBSiL KRRP zostało przekazane Zastępcy Szefa Kancelarii Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Panu Adamowi Podgórskiemu, który uprzednio skierował do KRRP przedmiotowy projekt w trybie art. 60 pkt 2 ustawy o radcach prawnych. Jeszcze tego samego dnia odbyło się posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, na której rozpatrywane było sprawozdanie Podkomisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy – Prawo o prokuraturze. O punkt, którego przedmiotem będzie sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka dotyczące przedmiotowego projektu, zostanie najprawdopodobniej uzupełniony porządek najbliższego posiedzenia Sejmu, zaplanowanego na dni 27-29 stycznia 2016 r.

Czytaj więcej
0

Stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji w związku z pracami legislacyjnymi w Senacie RP

Zamieszczone przez

W związku z pracami legislacyjnymi toczącymi się w Senacie RP, Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych r. pr. Dariusz Sałajewski- w trybie art. 60 pkt 2 ustawy o radcach prawnych – skierował do Przewodniczących wszystkich trzech komisji senackich, na wspólnym posiedzeniu których w dniu 26go stycznia br. planowane jest rozpatrywanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, stanowiska przedstawiane przez Krajową Radę Radców Prawnych na etapie prac legislacyjnych nad przedmiotową ustawą w Sejmie RP. Do korespondencji dołączone zostały ponownie wyodrębnione poprawki prezentowane uprzednio w przywołanych stanowiskach jak również kolejna – alternatywna – propozycja poprawek opracowana w Ośrodku Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych.

Wszystkie przedkładane tak poprzednio jak i obecnie przez KRRP stanowiska oraz propozycje poprawek zmierzają do należytej ochrony tajemnicy zawodowej.

Korespondencja Prezesa KRRP do Pana Jarosława Rusieckiego dot. ustawy o Policji – propozycja poprawek

Korespondencja Prezesa KRRP do Pana Michała Seweryńskiego dot. ustawy o Policji – propozycja poprawek

Korespondencja Prezesa KRRP do Pana Stanisława Gogacza dot. ustawy o Policji – propozycja poprawek

Załącznik nr 3 – propozycja poprawek

Załącznik nr 4 – propozycja alternatywnej poprawki OBSiL

Dotychczas składane stanowiska znajdują się pod następującymi adresami:

Załącznik Nr 1 – Stanowisko OBSiL KRRP z dnia 30 grudnia 2015 r. dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o policji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 154): https://biblioteka.kirp.pl/items/show/514
Załącznik Nr 2 – Stanowisko uzupełniające z dnia 11 stycznia 2016 r.: https://obsil.kirp.pl/aktualnosci/stanowisko-uzupelniajace-dotyczace-poselskiego-projektu-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-policji/

Czytaj więcej
0

Tajemnica obrończa i zawodowa w pracach legislacyjnych nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw

Zamieszczone przez

W dniach 13-14 stycznia 2016r. odbyło się posiedzenie sejmowej podkomisji, a następnie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, którego przedmiotem był projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 154).

W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele KRRP, którzy, w nawiązaniu do  przygotowanych przez Ośrodek Badań Studiów i Legislacji: stanowiska z 30 grudnia 2015r. oraz opinii z 11 stycznia 2016r., dotyczących poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, uzasadniali zgłoszone przez członków Komisji, a wynikające z negatywnej oceny projektu propozycje poprawek odnoszące się do ochrony tajemnicy zawodowej.

I

Zgodnie z projektem na postanowienie sądu w przedmiocie dopuszczalności wykorzystania w postępowaniu karnym materiałów mogących zawierać informacje stanowiące tajemnice związane z wykonywaniem zawodu lub funkcji, o których mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego (czyli obejmujące tajemnicę radcowską), przysługiwałoby zażalenie jedynie prokuratorowi. Zdaniem ekspertów OBSiL KRRP legitymacja do zaskarżenia postanowienia w przedmiocie dopuszczalności wykorzystania w postępowaniu karnym materiałów mogących zawierać tajemnice radcowskie powinna przysługiwać także osobie zobowiązanej do zachowania tajemnicy zawodowej, o której mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego (czyli także radcy prawnemu).

Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw dotyczące kontroli operacyjnej osób, których działalność objęta jest tajemnicą zawodową, w procedowanym kształcie budziły istotne zastrzeżenia.

Zaproponowane poprawki miały na celu wyposażenie osób zobowiązanych ustawowo do zachowania tajemnicy zawodowej, a więc pełniące szczególną rolę w społeczeństwie z uwagi na wykonywany zawód, w środek pozwalający zakwestionować w postępowaniu przed sądem wykorzystanie w postępowaniu karnym materiałów zawierających informacje stanowiące tajemnicę związaną z wykonywanym zawodem lub pełnioną funkcją, o których mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 30 lipca 2014 r. (sygn. akt K 23/11), który wykonać ma ustawa o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, wskazuje, iż nie znajduje uzasadnienia zastosowanie na etapie czynności operacyjno-rozpoznawczych, standardów łagodniejszych niż te przewidziane w postępowaniu karnym. W ocenie Trybunału, z uwagi na specyfikę tych czynności, cechujących się niejawnością kontroli oraz jej ponadprocesowym charakterem, standardy te powinny być co najmniej zbieżne ze standardami zakreślonymi w przepisach kodeksu postępowania karnego, do czego zmierzają przedłożone niniejszym poprawki. Przepisy postępowania karnego wyraźnie przyznają  osobie zobowiązanej do zachowania tajemnicy zawodowej o której mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego możliwość zaskarżenia postanowienia o zwolnieniu jej z zachowania tajemnicy zawodowej, a więc dwuinstancyjną kontrolę przesłanek uwzględnianych przez sąd przy wydaniu postanowienia o zwolnieniu z tajemnicy zawodowej. Kontrola ta jest także niezbędna także z uprzywilejowanego statusu komunikacji pomiędzy prawnikiem a klientem jako warunku prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, co niejednokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie Europejski Trybunał Praw Człowieka. Brak tego rozwiązania niezwykle istotnego z punktu widzenia obywateli powierzających swoje najgłębsze tajemnice dotyczące życia prywatnego w celu uzyskania pomocy ze strony przedstawicieli zawodów zaufania publicznego, uderza w podstawy wykonywania zawodu radcy prawnego i adwokata, a więc profesji prawniczych istotnych z punktu widzenia istnienia filarów demokratycznego państwa prawnego.

Komisja odrzuciła zgłoszone poprawki, które uzasadniali na posiedzeniu komisji przedstawiciele Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP, stosunkiem głosów 15 do 14.

II

Uwzględniono natomiast poprawki rządowe nawiązujące także do stanowiska Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP dotyczące ochrony tajemnicy obrończej (art. 178 Kodeksu postępowania karnego). Zmieniono wadliwie skonstruowane przepisy ustawy o Policji i innych zmienianych ustaw, które w brzmieniu zaproponowanym w pierwotnej wersji projektu takiej ochrony nie zapewniały (mimo bezwzględnego zakazu dowodowego). W świetle nowego brzmienia projektowanych przepisów materiały zawierające tajemnicę obrończą mają być niezwłocznie zniszczone przez służby wykonujące czynności operacyjno-rozpoznawcze i nie będą przekazywane do prokuratora (prokuratora wojskowego lub Prokuratora Generalnego) w celu podjęcia przez niego dalszych czynności.

Po burzliwej debacie na posiedzeniu plenarnym i odrzuceniu zgłoszonych nowych poprawek, projekt został uchwalony (234 posłów za, 213 przeciw, 3 wstrzymało się od głosu) i przekazany do Senatu RP.

Czytaj więcej
0

Trybunał Konstytucyjny odmówił rozpatrzenia wniosku NRA w sprawie zmian dotyczących uprawnień radców prawnych do występowania w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym

Zamieszczone przez

1 lipca 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 13, poz. 1247). Zasadniczo zmieniała ona nie tylko model procesu karnego, ale wpłynęła także na rynek usług prawniczych. W związku z tą nowelizacją radcowie prawni (nowy art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych) mogą świadczyć pomoc prawną polegającą na występowaniu przez radcę prawnego w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe pod warunkiem, że nie pozostaje on w stosunku pracy. Zakaz zatrudnienia nie dotyczy jednak pracowników naukowych i naukowo- dydaktycznych.

Zmianę wprowadzono w interesie publicznym i doprowadziła ona do uporządkowania rynku usług prawniczych, zrównując w zasadzie zakres uprawnień radców prawnych i adwokatów. Był to efekt aktywnego uczestnictwa przedstawicieli Krajowej Rady Radców Prawnych oraz ekspertów Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji KRRP w procesie legislacyjnym. Przeciwna rozszerzeniu kompetencji radców prawnych była natomiast od samego początku Adwokatura.

Po uchwaleniu nowelizacji, a jeszcze przed wejściem nowych przepisów w życie, Naczelna Rada Adwokacka złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności:

  • 6 ust. 1 i art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych z art. 17 ust. 1 Konstytucji w zakresie w jakim ograniczają wpływ samorządu adwokackiego na sprawowanie pieczy nad należytym występowaniem w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe,
  • 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych z art. 32 ust. 1 Konstytucji poprzez to, że pozwala radcom prawnym na łączenie stosunku pracy z innymi formami wykonywania przez nich zawodu prawniczego w sprawach innych niż występowanie w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe oraz
  • 6 ust. 1 i art. 8 ust. 6 ustawy o radcach prawnych oraz art. 82 k.p.k. z art. 42 Konstytucji przez to, że dopuszczają występowanie przez radcę prawnego w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.

We wniosku NRA podniesiono między innymi, że wprowadzone nowelizacją z 27 września 2013 r. przepisy pogarszają atrakcyjność zawodu adwokata w porównaniu z zawodem radcy prawnego ze względu na to, że radca prawny może łączyć pozostawanie w stosunku pracy ze świadczeniem pomocy prawnej we wszystkich innych sprawach oprócz występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe, pogarszają sytuację zawodową adwokatów specjalizujących się w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe wskutek zwiększenia liczby osób uprawnionych do pełnienia roli obrońcy, a ponadto pogarszają też sytuację zawodową adwokatów specjalizujących się w innych sprawach wskutek wzrostu liczby prawników uprawnionych do świadczenia pomocy prawnej w tych sprawach w związku z możliwością ich prowadzenia przez prawników zatrudnionych na umowę o pracę i eliminują dotychczasową wyłączność adwokatów do występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.

Wniosek NRA wpłynął do TK w dniu 24 kwietnia 2015 r.

Polemika samorządu radcowskiego ze stanowiskiem Adwokatury w kwestii poszerzenia uprawnień radców prawnych prowadzona była nie tylko w toku procesu legislacyjnego, ale również po skierowaniu wzmiankowanego wniosku do TK, m.in. w prasie ogólnopolskiej. Wypowiedzi prasowe osób związanych z Ośrodkiem Badań, Studiów i Legislacji KKRP były często odpowiedzią (np. w GP z 15.12.2015 r. pt. „Czy adwokat jest synonimem obrońcy”, autorstwa prof. S. Patyry) na zbyt ostre w swoim tonie publiczne wypowiedzi pełnomocników NRA w postępowaniu przed TK.

(http://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/911095,adwokat-synonimem-obroncy.html)

Postanowieniem z dnia 24 września 2015 r. TK odmówił nadania wnioskowi NRA dalszego biegu. W ramach wstępnej kontroli skargi Trybunał Konstytucyjny stwierdził brak czynnej legitymacji NRA do wystąpienia w tej sprawie do TK, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie brakiem bezpośredniego związku kwestionowanych przez adwokaturę przepisów z wykonywaniem zawodu adwokata.

W zażaleniu z dnia 6 października 2015 r. NRA wniosła o „uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i skierowanie sprawy do rozpoznania na rozprawie w pełnym zakresie objętym wnioskiem”.

Trybunał Konstytucyjny w dniu 23 grudnia 2015 r. postanowił nie uwzględnić zażalenia NRA. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że rozszerzenie podmiotów uprawnionych do występowania w charakterze obrońcy w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe stanowi wyłączną kompetencję ustawodawcy. To ustawodawca, tworząc poszczególne samorządy zawodowe, jest uprawniony do określenia zakresu pieczy nad wykonywaniem poszczególnych zawodów, w tym również do przyznania nowych uprawnień określonej grupie zawodowej.

[pdf-embedder url=”/wp-content/uploads/2016/01/Postanowienie-TK-z-23.12.2015-1.pdf”]

Rozstrzygnięcie to ostatecznie kończy postępowanie przed TK zainicjowane przez NRA i spór jaki się tlił z tego właśnie powodu pomiędzy samorządami prawniczymi.

Czytaj więcej
0

Stanowisko uzupełniające dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o policji

Zamieszczone przez

Poniżej publikujemy stanowisko uzupełniające – do wcześniej już złożonego w dniu 30.12 ubr. w Kancelarii Sejmu – w trybie art. 60 pkt 2 ustawy o radcach prawnych – stanowiska opiniującego poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw /druk sejmowy nr 154/. Stanowisko zostało dziś złożone Arkadiuszowi Czartoryskiemu – Przewodniczącemu Sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do której, po pierwszym czytaniu w dniu 30.12 ubr., skierowano projekt ustawy. Ponadto podobne wystąpienie zostało przekazane do:

  • Wicepremiera, Minitra nauki i szkolnictwa wyższego – Jarosława Gowina,
  • Minister cyfryzacji – Anny Streżyńskiej,
  • Koordynatora służb specjalnych – Mariusza Kamińskiego.

Korespondencja Prezesa KRRP dot. ustawy o Policji – propozycja poprawek

Czytaj więcej
0

Stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o policji

Zamieszczone przez

W załączeniu poniżej publikujemy Stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o policji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 154).

Stanowisko OBSiL KRRP z 30.12.2015 r. do projektu ustawy o zm. ustawy o Policji

Czytaj więcej