Powązkowska 15 01-797 Warszawa
Kontakt : +48 22 300 86 40
W dniu 20 września br. Kierownik OBSiL r.pr. dr hab. Rafał Stankiewicz wziął udział w organizowanej przez Senat RP „Ocena skutków regulacji w procesie stanowienia prawa”. Konferencję poświęcono zaprezentowaniu koncepcji Oceny Skutków Regulacji, uwarunkowań zastosowania tego narzędzia na potrzeby uchwalania prawa przez parlament, jak również doświadczeniom międzynarodowym związanym ze stosowaniem tegoż mechanizmu.
W dniu 13 września br. Kierownik OBSiL r.pr. dr hab. Rafał Stankiewicz wziął udział w pierwszym posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds Reformy Wymiaru Sprawiedliwości. Przedmiotem posiedzenia była możliwość przekazania części spraw z kognicji sądów do rozstrzygania w trybie pozasądowym.
Zadaniem Zespołu ma być wypracowanie rozwiązań zwiększających efektywność funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce.
Projekt ustawy z o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej z dnia 14 lipca 2017 r. (dalej określanym jako: „Projekt”), wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wielu właścicieli przedsiębiorstw, którzy mają problemy z zaplanowaniem sukcesji. Śmierć przedsiębiorcy w obecnym stanie prawnym powoduje szereg komplikacji dotyczących w szczególności sfery następstwa cywilnoprawnego oraz podatkowego. Brak jest regulacji pozwalających na płynne przejęcie prowadzonej działalności gospodarczej przez spadkobierców. Postępowanie spadkowe, często długotrwałe, szczególnie w przypadku sporów między sukcesorami, tworzy okres niepewności co do bytu prawnego działającej jednostki gospodarczej. W przypadku braku porozumienia między spadkobiercami, szanse na kontynuację działalności spadkodawcy nie są duże. Potrzeby społeczne w tym zakresie są zatem doniosłe.
W załączeniu poniżej publikujemy opinię Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych do projektu ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej z dnia 14 lipca 2017 r. (UD 190).
Na podstawie art. 193a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.), w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w § 2, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą. Sposób przesyłania ksiąg podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci elektronicznej oraz wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których mogą być zapisane i przekazywane, określił Minister Finansów w drodze rozporządzenia z 24.6.2016 r. (Dz.U. z 2016 roku, poz. 932). Od 1 stycznia 2018 roku wejdzie w życie przepis art. 109 ust 8a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2017r. poz. 1221), zobowiązujący podatników podatku VAT (w tym radców prawnych), do prowadzenia ewidencji w formie elektronicznej, przy użyciu programów komputerowych.
W załączeniu poniżej publikujemy informację Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie obowiązku przekazywania przez radców prawnych ksiąg podatkowych i deklaracji VAT w trybie Jednolitego Pliku Kontrolnego.
Opiniowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o prawach konsumenta wprowadza zmiany dotyczące instytucji przedawnienia, w tym polegające na skróceniu terminów przedawnienia, jeżeli chodzi o zmiany Kodeksu cywilnego oraz ustawy o prawach konsumenta, a także dwie zmiany dotyczące przebiegu egzekucji sądowej z rachunku bankowego.
W załączeniu poniżej publikujemy opinię Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych do projektu z dnia 31 maja 2017 r. ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o prawach konsumenta (UD245) w zakresie proponowanych zmian we wskazanych ustawach.
Prezentujemy stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dot. poselskiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym (druk nr 1727).
Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych przygotował zestawienie dotyczące zmian w SN – dokument publikujemy w załączeniu.
Link do artykułu przywołującego ww. zestawienie w serwisie TVN24 pn. „Sąd Najwyższy po nowemu. Co zawiera projekt autorstwa PiS?”:
http://www.tvn24.pl/projekt-ustawy-o-sadzie-najwyzszym-co-zawiera,756530,s.html
W dniu 8 maja 2017 r. na stronie www.mf.gov.pl zostało opublikowane „Ostrzeżenie MF przed optymalizacją podatkową FIZ z wykorzystaniem obligacji”, wydane w zgodzie z zaleceniami Raportu Końcowego OECD z 2015 r. w zakresie przeciwdziałania erozji bazy podatkowej i przerzucania zysków (BEPS), działania nr 12. W Ostrzeżeniu z dnia 8 maja 2017 r. opisano mechanizm podejmowanych przez podatników prób optymalizacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych z wykorzystaniem obligacji nabywanych w ramach grupy podmiotów powiązanych, w których uczestniczą fundusze inwestycyjne zamknięte (FIZ). Pojawienie się tego rodzaju optymalizacji podatkowej pozostaje w związku z opodatkowaniem – od 1 stycznia 2017 r. – przychodów FIZ z udziału w spółkach transparentnych (zniesienie zwolnienia podmiotowego). Ostrzeżenie z dnia 8 maja 2017 r. zawiera przykłady transakcji, które mogą nosić znamiona agresywnej optymalizacji podatkowej, dokonanej w celu unikania opodatkowania, a w konsekwencji mogą podlegać ocenie z punktu widzenia przepisów o klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
W załączeniu poniżej publikujemy stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych w przedmiocie obowiązku zachowania przez radcę prawnego tajemnicy zawodowej w odniesieniu do „Ostrzeżenia Ministerstwa Finansów przed optymalizacją podatkową FIZ z wykorzystaniem obligacji” z dnia 8 maja 2017 r. oraz „Ostrzeżenia Ministerstwa Finansów przed optymalizacją podatkową z wykorzystaniem wartości firmy” z dnia 22 maja 2017 r.
Opiniowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, dokonuje szerokiej nowelizacji ustawy (dalej jako uPUSP), niemniej jednak odnosi się przede wszystkim do materii dotyczącej zmiany modelu powoływania prezesów oraz wiceprezesów sądów, zmierzającego w kierunku zwiększenia wpływu ministra sprawiedliwości na obsadę tych stanowisk i wprowadzenia nowych narzędzi nadzoru zewnętrznego oraz wewnętrznego nad działalnością administracyjną sądów. Dodatkowo projektowana regulacja ma na celu wprowadzenie oraz nadanie rangi zasady ustrojowej rozwiązaniu losowego przydziału spraw sędziom, co w zamyśle i założeniach projektodawcy miałoby spowodować równe obciążenia sędziów przydzielanymi sprawami.
Wskazane powyżej aspekty nowelizacji stały się zasadniczym przedmiotem niniejszego stanowiska. Pozostałych, zawartych w opiniowanej ustawie, propozycji postulowanych przez projektodawców rozwiązań legislacyjnych – pomijając aspekt ich trafności dla usprawnienia funkcjonowania sądownictwa – nie sposób oceniać pod kątem zgodności z Konstytucją RP, a jedynie recenzować ich racjonalność z punktu widzenia pragmatyki funkcjonowania sądów, która bez wątpienia wymaga reformy zmierzającej do usprawnienia działania wymiaru sprawiedliwości. Niemniej jednak wprowadzanie owych zmian powinno koncentrować się raczej na zapewnieniu dostępu do sądów podmiotom zwracającym się o udzielenie ochrony w ramach realizacji konstytucyjnego prawa do sądu, nie zaś oscylować wokół stworzenia mechanizmów gwarantujących zapewnienie władzy wykonawczej wpływu – jak się to jawi na gruncie opiniowanego projektu, niczym nie ograniczonego – na personalną obsadę wszelkich funkcji zarządczych w sądach na stanowiskach ich dyrektorów, co już nastąpiło i prezesów, co jest przedmiotem projektu analizowanej nowelizacji.
W załączeniu poniżej publikujemy stanowisko Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1491) w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu Podkomisji Nadzwyczajnej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka po posiedzeniu z dnia 30 maja 2017 r.
Stanowisko OBSiL z 31.05.2017 r. do projektu ustawy o zm. ustawy PSP
W związku z pracami badawczymi OBSiL nad realizacją dostępu do wymiaru sprawiedliwości, pragniemy zaprezentować wyniki badań naszych ekspertów.
Poniżej prezentujemy raport przygotowany przez r.pr. dr Annę Zalesińską, dotyczący analizy systemowej regulacji prawnych w obszarze udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, ustanawiania pełnomocnika z urzędu, zasad regulujących zwolnienie od kosztów sądowych oraz wysokości opłat sądowych w postępowaniu cywilnym. Drugi, obszerny raport został przygotowany przez r.pr. dra Adama Zienkiewicza, a dotyczy on instytucji mediacji w kontekście dostępu do wymiaru sprawiedliwości.